مردمان سرزمینم، ایران، شاید برایتان خیلی عجیب بوده باشد که ریاست بانک مرکزی ایران جناب آقای دکتر فرزین به عنوان سکان دار صیانت از ارزش پول ملی در مقابل ارزهای دیگر در مصاحبه حضوری در برنامه خبری شبکه یک رسانه ملی در ساعات ۲۱ شب مورخه یکشنبه ۲۳/۱۱/۱۴۰۱ اعلام داشتند: «نرخ ارز در صرافی ملی ۳۸۲/۴۳ و در ۶۰۰ صرافی و ۱۵۰ شعبه بانکی ما در حال توزیع اسکناس دلار به قیمت ۵۰۰/۴۲ هستیم و این نرخ ۳۸۲/۴۳ را قبول نداریم و متاسفانه یک جریان قیمت سازی تلاش می کند قیمتهای بالای را ایجاد کند و با قیمتهای بالا باعث زیان مردم می شه» و بعد از فقط ۳ روز در ساعت ۸ صبح چهارشنبه مورخه ۲۶/۱۱ بیکباره نرخ دلار توزیعی توسط دولت کریمه را ۰۰۰/۲ تومان افزایش داده و به مبلغ ۵۰۰/۴۴ تومان به متقاضیان تحویل دهد تا دلار بازار آزاد به مرز ۰۰۰/۴۸ تومان نزدیک شود.

واقعا حق دارید که اوضاع فعلی را درک نکنید، این کوچکترین با خُرده هوشی و سَر سوزن ذوقی سعی دارم تا فارغ از هر گونه قضاوت و نقدی ، درحل این معما پیچیده کمکی هر چند کوچک به مردم سرزمینم انجام دهم باشد تا چراغ راه طالبان حقیقت گردد و انشالله خداوند متعال با کرمش بپذیرد.

اول: باید بدانیم از میان تعاریف مختلف تورم شاید ساده ترین تعریف تورم عبارت است از اُفت ارزش پول ملی در مقابل یک ارز مرجع بین المللی مثل دلار،( البته خواهشمندم دوستان اقتصاد دان کمی آسان بگیرند چون مخاطب کلام عامه مردم هستند در شبکه های اجتماعی، مخصوصا جناب استاد مسلم اقتصاد در کیش جناب آلبرت بغزیان عزیز)

دوم: هر چیزی در دنیا ارزشی دارد و قیمتی که همیشه قیمت حول آن ارزش در حرکت است گاهی کمتر و گاهی بیشتر و گاهی برابر و اگر فاصله زیاد شود قیمت به ارزش خودش را بر می گرداند، برای درک موضوع ۲ مثال می آورم

مثال یک: قیمت ۱ بیت کوین در این مقطع بین ۲۴ تا ۲۵ هزار دلار در نوسان است ولی برای استخراج همین ۱ بیت کوین با هزینه سرمایه گذاری بعلاوه هزینه متوسط قیمت برق جهانی مبلغ تقریبی  ۱۵ هزار دلار باید هزینه کرد یعنی ارزش بیت کوین الان ۱۵ هزار دلار است و قیمت آن ۲۴ هزار دلار اگر این قیمت خیلی بالاتر برود به این ارزش بر می گردد و بلعکس  پس ارزش ۱۵ هزار دلار و قیمت ۲۴ هزار دلار.

مثال دو: قیمت الان واقعی معاملاتی(نه نرخی که هر کس هر چه دلش می خواهد بگوید) یک متر مربع ساختمان نو ساز در منطقه نوبنیاد ۳ متری ۵۵ ملیون تومان می باشد(دوستان املاکی کمی تحمل کنند) و در همین زمان ارزش روز ساخت این املاک برای سازنده تقریبا ۴۰ ملیون تومان ، پس متری ارزش ۴۰ ملیون تومان و قیمت ۵۵ ملیون تومان.

پس اگر قیمت از ارزش خیلی بالاتر برود کسی نمی خرد و بلعکس اگر قیمت از ارزش پاینتر بیاید کسی نمی فروشد.

سوم: برای آنکه ما ارزش  دلار را محاسبه کنیم یکی از روشهای معروف (مخصوصا نام کاشفان آنرا بیان نمی کنم)، بر اساس تعریف اولیه ای که از تورم ارایه دادیم این است که قیمت دلار در یک سال را به عنوان سال پایه(یعنی سالیکه ارزش و قیمت دلار برابر بوده است) انتخاب کنیم و تورم سالهای بعد را به آن اضافه کنیم که اقتصاد دانها سالهای مثل ۹۵ یا ۹۷ یا … را انتخاب کرده اند که هر کدام دلایلی دارند ، اما این کمترین سال ۵۷ را با قیمت دلار ۱۰ تومان را سال پایه گرفته و تورم هر سال را(در سایت بانک مرکزی میزان تورم هر سال موجود است)  تا آخر سال ۱۴۰۰ به آن اضافه کرده به ارزش دلار ۸۴۴/۲۸ تومان رسیدم ، کمی دقت کنید این عدد برایتان آشنا نیست ، آهان این همان قیمت ۵۰۰/۲۸ تومان است که جناب دکتر فرزین به عنوان ارزش ارز نیما بجای ارز ۲۰۰/۴ تومانی جهانگیری مصوب کرده اند یعنی تیم اقتصادی دولت هم از همین مدل برای تعیین ارزش دلار و پیشنهاد قیمت دلار در سامانه نیما استفاده کرده است (چون بسیاری از اقتصاد دانان و نماینگان مجلس و حتی کارکنان بانکها و حتی کارکنان بانک مرکزی هم نمی دانند که ایشان این عدد را از کجا آورده است، ولی الحمد الله شما الان می دانید) دادن دلار به ارزش پایان سال ۱۴۰۰ در سامانه نیما برای کنترل تورم.

 

چهارم: قیمت ۵۰۰/۴۲ از کجا توسط دکتر فرزین و تیمشان اسخراج شد، اگر شما بر اساس محاسبه قبلی ارزش دلار نه قیمت دلار را در پایان سال ۱۴۰۰ مبلغ ۵۰۰/۲۸ تومان در نظر بگیرید و تورم ۴۹ درصدی که وزیر محترم اقتصاد در پایان دیماه برای تا پایان سال ۱۴۰۱ اعلام کردند به ارزش پایان سال اضافه کنیم به ارزش دلار ۵۰۰/۴۲ یعنی همان نرخ فروش اول می رسیم

 

پنجم: حالا چرایی تفاوت سخن با عمل دکتر فرزین و وزیر محترم اقتصاد در اضافه کردن یکشبه ۰۰۰/۲ تومان به قیمت دلاررا می فهمیم ، چون تورم واقعی خیلی بشتر از ۴۹ درصدی است که وزیر محترم اقتصاد تا پایان سال فرمودند ، یعنی استراتژی جناب دکتر فرزین و تیمشان این است که به هیج وجه دلار را در بازار ازاد زیر ارزشش نفروشند و آن ارزش را هم بر اساس اضافه کردن تورم واقعی به قیمت دلار پایان سال ۱۴۰۰ بدست می آورند و این یعنی اگر به ارزش دلار پایان سال ۱۴۰۰ ، ۵۰۰/۲۸ تومان، میزان ۵۶ درصد تورم تا ۲۴/۱۱/۱۴۰۱ اضافه کنیم به ارزش دلار ۵۰۰/۴۴ از منظر جناب فرزین و تیم اقتصادی دولت می رسیم.

 

نتیجه گیری:

۱- برای اولین بار پس از پیروزی انتقلاب اسلامی کسی دارد ارزش دلار را درست محاسبه می کند.

۲- دلار با نرخ ثابت دیگر نداریم ، حتی همین نرخ ۵۰۰/۲۸ تومانی نیما هم تا پایان سال است و در اوایل سال بعد یا حذف شده و کالابرگ توزیع می شود و یا با نرخ ۵۰۰/۴۲ جایگزین می گردد.

۳- دیگر چیزی بنام ثبات نرخ ارز نخواهیم داشت و براساس افزایش ماهانه تورم ارزش روز دلار توسط بانک مرکزی محاسبه  و بوسیله ۶۰۰ صرافی و ۱۵۰ شعبه بانکی منتخب دلار فروخته خواهد شد.

۴- براساس تورم پیش بینی شده توسط بانک مرکزی و بر اساس شواهد عملیاتی در پایان اسفند ۱۴۰۱و یا زودتر، دلار توسط دولت بین ۰۰۰/۴۶ تا ۵۰۰/۴۶ قیمت گذاری شده و طبق روال در بازار ازاد با تفاوت ۰۰۰/۳ تومانی تا ۰۰۰/۴ هزار تومانی ۰۰۰/۵۰ هزار تومان فروخته خواهد شد.

۵- دیگر دلاری با نرخ ثابت به افسانه پیوست و همه مردم باید خود را با شرایط جدید ارزی و مالیاتی کاملا هماهنگ کرده و به علم سواد مالی مجهز گردند.

این واقعیت تلخ را باید بپذیریم که حکایت سرزمین ما حکایت انسان کهنسالیست که بیماریهای مختلفی دارد و هر داروی که برای یک بیماریش مفید است برای بیماری دیگرش مضر است و در این میان بیچاره مردم، بیچاره مردم.